Gefusilleerd in Velp. 

Foto:

VELP/ARNHEM – Zonder vorm van proces werden op 25 oktober 1944 drie moedige Arnhemmers in Velp gefusilleerd. Ze waren betrokken bij het verzet in Arnhem en waagden hun leven door zieken en bejaarden te helpen bij de evacuatie uit de stad na de Slag om Arnhem. 

Uit respect voor deze drie mensen leggen bestuursleden van het Comité 4 Mei Velp en Stichting Velp voor Oranje aanstaande zaterdag, 25 oktober 2014, bloemen bij de gedenksteen aan de Pinkenbergseweg (nabij huisnummer 54) in Velp. 
“Na de Slag om Arnhem in september 1944 moesten, op bevel van de Duitsers, alle inwoners van Arnhem hun stad verlaten”, vertelt de dochter van Jan Klaver, mevrouw Rijgersberg-Klaver in 2009. 
“Voor zieken en bejaarden wordt geen officiële hulp georganiseerd. Gelukkig waren er mensen die zich hun lot aantrokken. Mijn vader, Jan Klaver en zijn vriend Charles Mozes behoorden daartoe. Zij woonden op de Geitenkamp, een Arnhemse wijk, dichtbij Velp. 
Mijn vader, gemeenteraadslid in Arnhem, was al voor de oorlog betrokken bij het verzet tegen het nazi-regime in Duitsland. In de oorlog steunde hij het illegale werk door het inzamelen van gelden. Charles Mozes, die in 1942 was gearresteerd en ontvlucht, had ervaring als hospitaalsoldaat. Hij beheerde de apotheek van enkele huisartsen op de Geitenkamp. Ze bemachtigden enkele Rode-Kruisarmbanden, Harry Kuyper vervalste de bijbehorende papieren en het lukte hen om van de Duitsers een vrachtauto los te praten! Zo verzorgden en evacueerden deze zelfbenoemde hulpverleners vele zieken en bejaarden.”
Het Vrije Volk reconstrueerde wat er vervolgens gebeurde, en schrijft in april 1947:  
Op 18 October werd Charles Mozes op de Geitenkamp aangehouden door een Duitser. Deze vertrouwde zijn papieren niet en nam hem mee naar Velp. Falsificatie werd vastgesteld.
Een beroep op het neutrale karakter van zijn menslievende arbeid mocht niet baten. Hij werd opgesloten in het Velpse politiebureau. Diezelfde dag nog werden J. Klaver en de beide families van Mozes en Klaver door de gevreesde SD van hun bed gelicht op hun onderduikadres aan de Willemstraat in Velp. 
De volgende dag, de 19e October, werden bij het doorzoeken van de woning van Mozes op de Geitenkamp nog Harry Kuyper en zijn vrouw gearresteerd, die daar op de zolder waren ondergedoken. Harry Kuyper wordt verdacht van medeplichtigheid. De vrouwelijke familieleden en de kinderen werden ’s avonds aan de grens van Velp afgezet, met de mededeling zo spoedig mogelijk te verdwijnen. Kuyper, Klaver en Mozes bleven achter in het politiebureau van Velp.
Charles Mozes en Harry Kuyper zijn beiden half Joods. Dit heeft tot gevolg dat het aanvankelijke vergrijp van het vervalsen van papieren nu als ‘Jodenzaak’ wordt overgedragen aan de Dienststelle van de beruchte SS-er Frans Fischer in Velp. Deze laat de drie gevangenen, de heer Klaver reeds met een bebloed gezicht, met een auto uit het politiebureau halen. 
1944
Op 25 oktober 1944 worden zij naar de voet van de Pinkenberg in Velp gebracht, waar zij zonder vorm van proces worden gefusilleerd. De lichamen laat men daar op het bospad liggen. Later op de avond worden deze ter plaatse door onbekenden begraven.
1993
Op 25 oktober 1993 werd nabij de fusilladeplaats door de nabestaanden van Jan Klaver, Harry Kuyper en Charles Mozes een gedenksteen voor hen onthuld in aanwezigheid van de burgemeesters van Arnhem, Rheden en Rozendaal. Het monumentje is zodanig gesitueerd, op verzoek van de nabestaanden, dat het vanaf de openbare weg te zien is. Ieder jaar, op 4 Mei is er een plechtige herdenking bij het monument, georganiseerd door het gemeentebestuur van Rozendaal in aanwezigheid van de kinderen en kleinkinderen van de heren Klaver, Kuyper en Mozes. 
2014
Op 25 oktober is er afgesproken om 11:00 uur, een onofficieel herdenkingsmoment te houden en bloemen bij de gedenksteen aan de Pinkenbergseweg in Velp te leggen. (nabij huisnummer 54)
gety2
Op de hoogte blijven van ons laatste nieuws via Facebook? Klik HIER en druk op “Vind ik leuk”. Liever via Twitter? Volg ons via @HetRhedenNieuws
Klik HIER wanneer u zich wilt aanmelden voor de nieuwsbrief.
Aanmelden nieuwsbrief
Cookieinstellingen