COLUMN – De Nierstichting wijst u op het gevaar van zout, hier staat de zoutmeter en wat fabels over zout. Rheden Nieuws waarschuwt u voor strooiwagens op de A348 en rond Doesburg in april, terwijl de komende week de temperatuur dik boven de 20 graden uitkomt.
Waarom is zout slecht in eten en drinken? Je krijgt er hoge bloeddruk van, de kans op hart- en vaatziekten neemt toe net als op kanker, het is niet goed voor je nieren en het kan leiden tot botontkalking. De links zijn naar het Voedingscentrum waar u een uitgebreidere beschrijving aantreft.
Al zeker meer dan 8.000 jaar wordt zout door mensen in eten verwerkt. Daarvoor zijn twee redenen: het is een smaakversterker en het houdt voedsel langer goed. De WHO (Wereld Voedselorganisatie) raadt aan niet meer dan 5 gram zout per dag te eten. Dat is een derde theelepel. Als u een boterham neemt heeft u de eerste 0,4 gram te pakken, het plakje kaas of ham geeft nog eens 0,4 gram en met een beker melk heeft u 1 gram binnen bij een eenvoudig ontbijt. Een lunch levert u 3 tot 4 gram op. Een snack tussendoor levert zonder saus evenveel zout op. Neemt u ’s avonds een pizza dan verdubbelt u de zoutinname van die dag. Zo zit u vrij snel op de 3x het maximum.
In onze mond hebben we een aantal smaakzintuigen op de tong en (minder bekend) in de mondholte. Dat zijn smaakpapillen voor zoet, zuur, bitter, umami en zout.
Daarnaast ‘proeven’ we nog meer door de geur (van kruiden) en wat we zien en door herinnering. We hebben een geur- en smaakherinnering. Wat u als kind heeft gegeten laat een negatieve of positieve smaak bij u achter en dat proeft u nog steeds. Ook het oog doet wat. Door het opdienen smaakt het beter of minder goed. Zelfs de kleur heeft invloed. Weinig mensen zullen iets eten wat reflecterend groen is of een helderblauwe kleur. Bij toetjes ligt dat overigens net anders.
Het laatste deel van het beleven van eten is het mondgevoel. Krokant gebakken frites en ander voedsel smaakt beter dan precies dezelfde ingrediënten in gekookte vorm. Slakken, mosselen en oesters bevallen vaak minder door het weke karakter van de materie.
Wilt u minder zout eten, dan is het aan te bevelen om het eten zelf klaar te maken. Langzaam zout minderen is ook niet moeilijk. Zo zit in al het brood sinds een paar jaar een kwart minder zout. Iets meer peper en iets minder zout werkt ook goed. Alle kruiden zijn prima zoutvervangers en met name basilicum en bieslook.
