Column De buurtfilosoof; Met de billen bloot

COLUMN - Wellicht is het u opgevallen dat er op dit moment veel te doen is over de geloofwaardigheid van nieuwsberichten. Het komt er op neer dat er vaak mensen zijn die door middel van het verspreiden van halve waarheden of hele onwaarheden hun eigen gelijk proberen te bevestigen.

Theologen hebben mogelijk de neiging om hierbij te verwijzen naar het negende gebod, waarin de leugenaar er van wordt beticht in het voetspoor van de duivel te treden. Anders is de visie van de filosoof Machiavelli. Hij meet liever de morele waarde van een handeling af aan de bijdrage die deze levert aan het algemeen nut; met andere woorden: het doel heiligt de middelen.

Voor het juiste begrip van dit onderwerp moeten we ons realiseren dat er onderscheid moet worden gemaakt tussen onwaar nieuws dat verspreid wordt met de bedoeling anderen op een dwaalspoor te brengen en waar nieuws dat wordt bestempeld als onwaar, omdat het niet in overeenstemming is met de opvatting van degene die deze kwalificatie bezigt.

We kunnen hier zeker wel vaststellen dat we te maken hebben met een lastig onderwerp. Wie ooit beweerde dat de zon om de aarde draait, zou tegenwoordig ontmaskerd worden als een verspreider van nepnieuws. Wie daarentegen ooit beweerde dat de aarde om de zon draait, werd destijds aangemerkt als leugenaar en zette hiermee zelfs zijn of haar leven op het spel.

Zo als gewoonlijk zien we dat alles heel betrekkelijk is. Hierbij moet wel nadrukkelijk worden gezegd dat de bedoeling van sommige woorden zeker oprecht is, maar dat het de kritische lezer op een dwaalspoor brengt. Vaste lezers van deze column zijn ondertussen wel gewend aan het feit dat ik graag bepaalde berichten aan een grondige analyse onderwerp.

Mijn doel hierbij is om de lezers en lezeressen duidelijk te maken dat de wijze waarop het nieuws wordt gepresenteerd, aanleiding kan geven tot grote verwarring, verkeerde interpretaties en foute conclusies.

Laten we eens kijken naar het optreden van de politie. Ik lees: “in 2016 is het aantal inbraken in de gemeente Rheden gestegen. Politie, gemeente en de buurtpreventieteams werken samen om dit aantal te verminderen. U kunt als inwoners daarbij helpen.”

Bij het onderzoek naar een poging tot woninginbraak in Velp, vraag ik mij serieus af of de politie wel op de hoogte is van de exacte locatie van de “plaats delict”. Er wordt gesproken over “de omgeving van Waterstraat ter hoogte van Graaf Ottostraat – de Straatweiden..” Ik ga hier niet kinderachtig doen over lidwoorden, hoofdletters en interpunctie, maar het geeft te denken.

Het wordt pas echt boeiend als we ons gaan verdiepen in het signalement van twee personen, waarvan ik er voor het gemak maar even van uit ga dat ze verdacht worden van betrokkenheid. Op grond van de beschrijving door de politie kom ik tot de volgende scenario’s.

De gezochte personen hebben hun elektriciteitsrekening niet betaald waardoor zij, alvorens op de bewuste zaterdagavond op pad te gaan, “zich in het donker hebben gekleed”. Mede wordt op grond van de geboden informatie duidelijk dat het hier geen nudisten betreft. Vermoedelijk droeg één van hen zijn broek binnenstebuiten en had de ander zijn jas achterstevoren aangetrokken.

Ondanks berichten dat de politie haar best doet om veel ongewenste zaken onder het tapijt te vegen, gaat men er in onze gemeente echt werk van maken. Er valt zeker nog veel te winnen. Nog niet zo lang geleden ben ik op klaarlichte dag met behulp van een ladder bij iemand door een openstaand raam op de eerste verdieping naar binnen geklommen. De bewoonster kon zichzelf door een onhandigheidje geen toegang meer verschaffen tot haar eigen woning.

Niemand in de buurt heeft iets verdachts waargenomen of vond het nodig dit te melden. Op grond van deze ervaring ga ik er vooralsnog van uit dat je in onze gemeente ongestraft in je blote (piep) over straat kunt gaan. Gelukkig kan ik u geruststellen met de mededeling dat ik niet van plan ben dit ook daadwerkelijk te gaan doen.