De Status van Steetzel: Het Sinterklaasfeest

COLUMN - Wolrinka Steetzel uit Dieren schrijft Blogs over situaties uit haar leven, dit keer: Het Sinterklaasfeest

Het is weer bijna zover, Sinterklaas komt weer naar Nederland. De discussies barsten weer los omtrent Zwarte Piet. Dit deed mij weer denken aan het Sinterklaasfeest van Zappelin dat wij drie jaar geleden bezochten.

Omdat wij vaak de neiging hebben om te laat bij dergelijke evenementen te verschijnen, had ik voor de zekerheid maar een draaiboek gemaakt. Tijdstip van vertrek, eventueel oponthoud onderweg, calamiteiten met de kinderen, lees: net voor vertrek compleet onder de plakkaatverf.

Het had gewerkt want we waren keurig op tijd op de parkeerplaats van de Jaarbeurs. Top, het was gelukt! Auto uit en op weg naar het festijn. Na een paar meter hoorde ik iemand roepen, door iets van een luidspreker ofzo. Blijkbaar was ik de enige want niemand reageerde, ik begon nog aan mijzelf te twijfelen, begin ik stemmen te horen die er niet zijn? En weer, geroep. Is het Zwarte Piet die mensen welkom heet, of het is iets anders, dacht ik bij mijzelf.

"Zwarte Piet moet weg!" werd er geroepen. Het was dus wat anders. “Demonstranten!” , zei ik tegen mijn vriend en de mensen om ons heen.

“Dat meen je niet” , antwoordden twee moeders naast ons.

“Jawel, demonstranten" . En ja hoor, daar ging het weer: "Weg met Zwarte Piet" . Het ging steeds harder, je zag zelfs mensen angstig worden om ernaartoe te lopen.

Er had zich een groepje van donkergekleurde mensen verzameld aan het begin van de ingang naar de Jaarbeurs en iedereen moest erlangs. Ze schreeuwden leuzen en de aanvoerder van het stel had een megafoon in de hand. Moeders en vaders tilden hun kinderen op en liepen erlangs.

"Schaam je! " riepen de demonstranten. "No more blackface" . Deze slogan vond ik zeer opmerkelijk, juist deze uitspraak leek mij behoorlijk racistisch.

Het pad was ongeveer vijf meter breed met aan beide kanten schreeuwende mensen. Gelukkig ben ik niet zo snel bang, maar het was wel behoorlijk intimiderend. Een moeder zei tegen me, het ergste vind ik dat mijn kind hier bang van wordt. Het kind oogde niet bang, de moeder echter wel. “Ach” , zei ik, “Als je er zelf rustig mee omgaat merken ze er hopelijk niet veel van.”

Het mag algemeen bekend zijn dat de bisschop van Myra, Sint-Nicolaas, uit Turkije komt. Jaren na zijn dood zijn de overblijfselen naar Italië overgebracht. Als je de documentatie er op na slaat, lees je dat de bisschop geen “knechten” had.

Dit is er later waarschijnlijk bij verzonnen. De beste man heeft ook helemaal niets met Spanje te maken en hij deed al helemaal niet aan slavenhandel of aan het bevrijden van Afrikaanse kinderen.

Dat Nederland een aandeel heeft gehad in de slavenhandel is ook bekend. Vijf procent om precies te zijn. De grootleveranciers waren de Britten. Ik ken geen enkele Nederlander die trots is op deze geschiedenis. Elk normaal denkend mens vindt deze gebeurtenissen afschuwelijk en onmenselijk.

In mijn ogen is Zwarte Piet niet gerelateerd aan het slavernijverleden. Het is een verzonnen figuur die ook paars had kunnen zijn. Maar omdat roet in schoorstenen nou eenmaal niet paars is, werd Piet zwart. Daarnaast is zijn outfit ook niet bepaald alledaags te noemen waardoor je zou denken dat het een bestaand figuur is.

Het is ook zeer opmerkelijk dat in Nederland het als “not done” wordt bestempeld terwijl de mensen op de Antillen het Sinterklaasfeest groots vieren met heel veel Zwarte Pieten. Ook België kent de Zwarte Piet. Geen onvertogen woord wordt er daar over gesproken. Piet is zwart van het roet, niets meer, niets minder.

Ik hoop dat er een keer een einde komt aan de discussie en we Zwarte Piet allemaal als een fabelfiguur zien die niets met racisme of slavernij te maken heeft. Het betreft een dartelend, vrolijke figuur die graag pepernoten uitdeelt en bij nacht en ontij op daken rondzwerft om cadeau’s in schoorstenen te mikken. Of erger nog, er zelfs inkruipt.

Zelf raad ik het Zwarte Piet ernstig af om bij ons de schoorsteen in te kruipen, de houtkachel is namelijk weer aan. We willen natuurlijk niet dat Piet op de blaren moet zitten!

Meer Columns van Steetzel