VELP – Woensdagavond 15 januari geeft Ingrid D. Jacobs een ‘Ik buurt mee!’-lezing over de kunstroof in kasteel Nederhemert tijdens de tweede wereldoorlog. De lezing wordt gegeven in Boekhandel Jansen & de Feijter aan de Emmastraat 6 te Velp.
Op het afgelegen Eiland Nederhemert, in het uiterste puntje van Gelderland ligt kasteel Nederhemert. Het kasteel met landgoed was eeuwenoud bezit van de familie Van Wassenaer. Veel bewoners van Nederhemert-Zuid en -Noord waren generaties lang verbonden geweest aan het kasteel.
De eerste oorlogsjaren verliepen rustig en kalm in dit deel van de Bommelerwaard. Niemand had verwacht dat het kasteel in de herfst van 1944 – na de mislukte Slag om Arnhem – in de frontlinie kwam te liggen. De bevolking van het Eiland Nederhemert moest op 11 november 1944 evacueren. Er kwamen ‘heisse Tage’, zo voorspelde de bezetter. Ook de eigenaren van het kasteel vertrokken, met achterlating van al hun bezit. Op het kasteel was ook een grote collectie kunst en museale voorwerpen ondergebracht, onder meer van het Nederlands Openluchtmuseum, maar ook van particulieren. Nederhemert was net als bijvoorbeeld kasteel Loevestein een depot van de Inspectie Kunstbescherming.
Tussen 11 november 1944 en 12 januari 1945 is het kasteel leeggeroofd. Op 12 januari brandde het af door geallieerde beschietingen. De familie Van Wassenaer van Nederhemert vroeg Ingrid Jacobs na te gaan wat er in de laatste oorlogswinter op Nederhemert was gebeurd. Er doen nog altijd geruchten de ronde dat (delen van) de collectie ‘ergens’ moeten zijn. Het was toch onvoorstelbaar dat alles verbrand was? In ieder geval bleef een sleutelbos van het kasteel bewaard, en waren er interieurfoto’s uit de jaren dertig.
Die foto’s waren belangrijk, want Ingrid wilde de collectie reconstrueren. Het was een spannende zoektocht door archieven, musea, en in gesprekken met heel veel betrokkenen. In Nederland en in Duitsland, maar ook met ‘lijntjes’ naar de Verenigde Staten, naar Hongarije, en zelfs tot in de Hermitage in Sint Petersburg. Over het verhaal van die zoektocht, en de achtergronden van de roof kan ze boeiend vertellen.
Over de spreker:
Ingrid D. Jacobs studeerde Nederlands. Zij schrijft en vertelt over en doet onderzoek op het gebied van cultuur en geschiedenis. Haar laatste boek was ‘De BRUG’, de biografie van de ‘oude’ Rijnbrug bij Arnhem. Ze heeft veel gepubliceerd over Arnhemse en Gelderse geschiedenis: over stadsontwikkeling, muziekleven, Tweede Wereldoorlog of kunstenaarssociëteiten. Momenteel werkt ze aan het roofkunstonderzoek, een boek over de Nijmeegse bijna 100-jarige woningstichting De Gemeenschap en is ze de beeldresearcher van de provinciale geschiedenis ‘Verhaal Van Gelderland’.
Praktische info over de lezing:
Datum: Woensdag 15 januari 2020. Tijd: Van 20.00 tot 22.00 uur (inloop vanaf 19.30 uur). Plaats: Boekhandel Jansen & de Feijter, Emmastraat 6 in Velp. Toegangsprijs: €5 per persoon (exclusief consumpties). Houders van een Gelrepas hebben gratis toegang (graag vermelden bij de aanmelding).
Aanmelden voor de lezing is verplicht en kan op de website www.eenpassievoorboeken.nl/activiteiten of in de boekhandel. De bevestiging, die u ontvangt, geldt als toegangsbewijs voor de lezing. Betaling kan ook op de avond zelf. Rondom de lezing is er voldoende tijd om nader met buurtgenoten kennis te maken.
Ik buurt mee!
Ik buurt mee! is een initiatief van de gemeente Rheden. Het is een werkwijze die staat voor het samen met bewoners en instanties (zoals Vivare, St. VIVA, Politie) werken aan een sociale, prettige en veilige buurt. Kijk voor meer informatie op www.ikbuurtmee.nl.
Het nieuws van rheden.nieuws.nl