Oproep gemeenten aan kabinet “Pas de verdeelsleutel voor het gemeentefonds aan!”

06 dec 2021, 19:57 Gemeente
geld besparen fotercom
GEMEENTE RHEDEN/REGIO - De gemeente is de eerste overheid voor inwoners. Steeds meer taken komen bij ons als gemeente. Zoals de jeugdzorg, inburgering en de afhandeling van de toeslagenaffaire.
Om dit te betalen krijgen wij geld uit het gemeentefonds. Het Rijk maakt voor dit gemeentefonds een nieuwe verdeelsleutel. Deze moet zorgen voor een meer eerlijke verdeling van rijksmiddelen. Maar voor kleinere gemeenten pakt dit juist oneerlijk uit. Meer dan de helft van de gemeenten in Nederland gaat er in de plannen van het Rijk op achteruit.
De gemeenten Druten, Heumen, Lingewaard, Overbetuwe, Renkum, Rheden en Westervoort doen daarom samen een oproep aan het kabinet:pas de verdeelsleutel van het gemeentefonds aan!
De herverdeling raakt gemeenten rond grotere, zogenaamde centrumsteden, extra hard. Het Rijk gaat er onterecht vanuit dat centrumgemeenten zoals Arnhem en Nijmegen een deel van onze taken uitvoeren op het gebied van WMO en Jeugd. Dat is niet zo. Onze inwoners kunnen nu én in de toekomst gewoon bij hun
eigen gemeente aankloppen voor zorg. Alleen voor heel specialistische hulp gaan onze inwoners naar een grotere stad.

Adviesraad steunt gemeenten

Gelukkig is de Raad van het Openbaar Bestuur het eens met onze bezwaren. Volgens de Raad maakt het Rijk de rol van centrumsteden te zwaar. Dit zorgt voor een fout in de verdeelsleutel. Het Rijk denkt volgens de Raad vanuit een rationele systeemwereld. Terwijl de leefwereld van gemeenten anders is. De Raad
dringt er daarom op aan om deze verdeling bij te stellen.

Het raakt onze inwoners

Om onze taken voor inwoners te kunnen blijven uitvoeren, hebben wij genoeg geld nodig. De nieuwe verdeelsleutel vraagt lastige keuzes. Omdat deze zorgt voor structureel minder inkomsten. Dit varieert van 30 tot ruim 117 euro per inwoner (Druten)! In absolute getallen gaat het dan om bijvoorbeeld bijna één
miljoen voor Heumen en Renkum en ruim drie miljoen voor Lingewaard en Overbetuwe. Gemeenten komen voor duivelse dilemma’s te staan. We kunnen het gat alleen maar dicht maken door belastingen te verhogen.
Of te bezuinigen op belangrijke voorzieningen, zoals bibliotheken. Er zijn gemeenten die dergelijke bezuinigingen al hebben doorgevoerd. De rek is er, na jaren van bezuinigen, echt uit.
Gezamenlijke opgaven
De nieuwe verdeelsleutel raakt gemeenten rondom de centrumsteden onevenredig hard. Tegelijk kijkt het Rijk juist naar deze gemeenten bij gezamenlijke opgaven. Hier is de ruimte voor het bouwen van meer woningen, het realiseren van windmolens of het zorgen voor groene recreatieruimte. Opgaven die wij niet
goed kunnen doen wanneer we minder geld krijgen en daarmee juist geen goede samenwerkingspartner van centrumgemeenten kunnen zijn. Omdat wij geen geld krijgen, kunnen we samen geen nieuwe dingen oppakken of verbeteren.
Invoering is onverantwoord
Wij zijn voor een eerlijke en objectieve verdeling van Rijksmiddelen. Deze verdeelsleutel is dat in onze ogen niet. Daarom roepen wij het kabinet op om de herverdeling opnieuw te bekijken. Zoals de Raad voor het Openbaar Bestuur ook voorstelt. Invoering op de huidige manier is onverantwoord. Alleen door de
verdeelsleutel te herzien, kunnen wij de leefbaarheid in onze gemeenten op peil houden.
Dorus Klomberg, wethouder Financiën gemeente Rheden: “Het Rijk gaat er onterecht vanuit dat centrumgemeenten zoals Arnhem en Nijmegen een deel van onze taken uitvoeren op het gebied van WMO en Jeugd. Daardoor komt een deel van het geld dat wij als kleinere gemeenten nodig hebben niet bij ons terecht. Omdat wij deze taken goed willen uitvoeren, moet er geld bij vanuit andere budgetten zoals openbaar beheer, sport of cultuur. Dit is niet eerlijk en daarom hebben wij een oproep gedaan aan het kabinet om het geld (vanuit het gemeentefonds) anders te verdelen”.
Oproep namens:
Wethouders financiën Willy Brink gemeente Druten, Maarten Schoenaker gemeente Heumen, Helga Witjes gemeente Lingewaard, Brigitte Faber – de Lange gemeente Overbetuwe, Marinka Mulder gemeente Renkum, Dorus Klomberg gemeente Rheden en Rob Raaijman gemeente Westervoort.