Van het verleden naar het heden in gemeente Rheden: Muziekkoepels

COLUMN - Deze keer wil ik jullie graag meenemen naar de muziektenten of wel muziekkoepels van de gemeente Rheden. Maar liefst 6 van de zeven kerkdorpen in gemeente Rheden hadden of hebben er één, alleen in De Steeg heeft er voor zo ver bekend geen gestaan.

Een muziekkoepel, ook wel muziekkiosk, muziektent, muziekpaviljoen of soms muziekkapel genoemd, is een klein bouwwerk voor muzikale gezelschappen, om buiten overdekt te kunnen musiceren. Het is meestal geplaatst in een park, op een eiland, in een tuin of op een pier en is een klein vrijstaand gebouwtje of paviljoentje.

Ze hebben meestal een ruwweg rond grondplan, met een constructie op basis van een regelmatige veelhoek, meestal met een eenvoudige maar mooi afgewerkte bouw. Een muziekkoepel zorgt niet alleen voor een aandachtspunt in het landschap, maar komt tevens de akoestiek van de muziek ten goede en geeft de mogelijkheid te schuilen bij slecht weer. Kleinere muziekkoepels kunnen ook op een prieel lijken

Muziektenten/-koepels, in het Engels “Bandstands”, hebben vanaf ongeveer 1840 intrede gedaan in onze samenleving, ze vinden hun oorsprong in het Verenigd Koninkrijk. In de Victoriaanse tijd nam de populariteit van zogenaamde “Brassbands” in groot tempo toe. Veel muziekkoepels zijn geproduceerd in Schotland, de bakermat voor de productie van prachtige victoriaanse hekwerken, lantaarnpalen, maar dus ook muziekkoepels

In bijna elk dorp van de gemeente Rheden staat of stond wel een muziekkoepel. De meeste muziektenten/-koepels zijn in opdracht van muziekverenigingen gebouwd, zoals ook die in Spankeren, die is in 1949/1950, in opdracht van "Muziekvereniging Wilhelmina Spankeren” gebouwd.

Volgens mij behoren alle muziektenten tot het culturele erfgoed van gemeente Rheden en vallen ze veelvuldig onder de verantwoordelijkheid van de gemeente.

De muziektent in Laag-Soeren is dan wel weer een ander verhaal en is deze in opdracht van de heer Plant rond 1935/1936 gebouwd. Een muziektent kent goede tijden maar ook slechte, zo hebben de inwoners van Laag-Soeren meermaals geprobeerd er nieuw leven in te blazen door de functionaliteit van de muziektent uit te breiden of te veranderen. In Laag-Soeren hadden ook, diverse bewoners, graag gezien dat de muziektent plaats zou maken voor een speeltuin/-ruimte.

Het dorp Dieren had ook een muziektent, helaas is deze verwijderd na de aanleg van het nieuwe parkje tegenover de hoofdingang van de Gazelle aan de Wilhelminaweg. Het Gazellepark, de naam van het park hoeven we niet uit te leggen hoe dit is ontstaan. De muziektent is rond 1930 in opdracht van toenmalig directeur Willem Kölling van…, natuurlijk de Gazelle gebouwd. Hij schonk de muziektent aan de inwoners van het dorp Dieren.

Doordat de kosten van het onderhoud te hoog werden, heeft de gemeente er in 1974 voor gekozen om het af te breken. Onder protest van veel inwoners want er werden met enige regelmaat diverse optredens uitgevoerd.

De muziektent in Ellecom is onlangs al eerder in het nieuws geweest, helaas niet op een positieve manier, ze brandde volledig af op oudjaarsdag. De muziektent aan de Binnenweg van het dorp werd het meest gebruikt door Muziekvereniging Excelsior, er is nog niet bekend of de muziektent terug zal komen.

Ook Rheden heeft een muziektent, hij staat aan de kruising van de Havelandseweg en Apollostraat en wordt helaas nauwelijks meer gebruikt. Wellicht heeft dit iets te maken met de ligging, die ver buiten de dorpskern is.

De muziektent in Velp heeft toch stiekem wel mijn voorkeur, deze is, ter gelegenheid van het Gouden jubileum van de Velpsche Harmonie in 1922, met financiële steun van de Geërfden van Velp, gebouwd. Deze hebben ze opgebouwd op een eilandje in de vijver aan de Overbeeklaan, ontsloten met een echte draaibrug. In 1999 is de brug, met een forse bijdrage van de Geërfden nog gerenoveerd.

Er zijn trouwens veel activiteiten te beleven rondom deze muziektent, zoals bijvoorbeeld de Geërfdenconcerten en andere activiteiten. Wil je ook eens bekijken hoe mooi het in de zomer eruit ziet? De muziektent is gelegen in het Villapark aan de Overbeeklaan in Velp.

Jamie