Zaterdag 13 en zondag 14 september 2025 openden in de gemeenten Rheden en Rozendaal vijftig monumenten hun deuren tijdens de jaarlijkse Open Monumentendag. Het landelijke thema was ‘Erfgoed & Architectuur’. Bezoekers konden verspreid over beide dagen uiteenlopende gebouwen en locaties bekijken, van kerken en boerderijen tot een sporthal en een voormalige fabriek.
In de Dingenfabriek aan de Bergweg 24a stond de naoorlogse shake-handsarchitectuur centraal, een stijl waarin traditionele en moderne elementen elkaar “de hand schudden”. In de gemeente Rheden zijn hiervan weinig voorbeelden bewaard gebleven. Gerrit van Middelkoop gaf om 11.00, 13.00 en 15.00 uur korte causerieën van ongeveer een uur. De belangstelling was groot.
Tijdens de lezingen kwam ook de oude tramremise in de Havikerwaard ter sprake. Van Middelkoop stuitte hier toevallig op tijdens archiefonderzoek en veldwerk. Ooit stonden hier ’s avonds de locomotiefjes met kiepwagens, waarmee klei vanuit de afgravingen naar de steenfabriek werd vervoerd. Toen de kleivoorraden in de omgeving waren uitgeput en het spoorvervoer stopte, raakte de remise in verval en groeide het terrein dicht met struiken en bomen. Ramen verdwenen en het dak raakte lek.
Van Middelkoop heeft voorstellen gedaan om de remise te behouden. In zijn plan van aanpak wordt het gebouw geconserveerd en zichtbaar gemaakt in het landschap. Daarbij komt de loods op een soort eiland te staan, omgeven door water, met gesnoeide beplanting rondom. Een kort traject smalspoor zou vanaf de loods richting het water lopen en aan de overzijde eindigen op een gemetselde sokkel met een kiepwagon als verwijzing naar de kleiwinning. Het eindpunt kan dienen als uitkijk- en rustplek voor fietsers en wandelaars. Volgens Van Middelkoop zou dit bovendien “dat ontlast het Rondje Posbank” en meer bezoekers naar de IJssel trekken. Hij hoopt dat een organisatie het initiatief oppakt voordat behoud niet meer mogelijk is.
De 19e eeuwse terpboerderij Groot Beimerhof (Beimerwaard 2, Ellecom) was voor het eerst via Open Monumentendag te bezoeken. De boerderij, herbouwd door architect Brink Evers, ligt op een terp in de uiterwaard. De huidige ondernemer is volledig overgestapt op biologisch boeren en houdt circa 150 koeien, die vooral in de wei grazen. Door de enkele toegangsweg vanaf de Ellecomsedijk is de locatie weinig bekend, zelfs onder dorpsbewoners.
Ook Turnhal Avegoor (Eikenstraat 5, Ellecom) was beide dagen van 11.00 tot 17.00 uur toegankelijk. Bezoekers konden het gebouw binnen en buiten bekijken. Daarnaast presenteerden vijftig leden van Nieuwe Ruimte de tentoonstelling opportunisme, onderdeel van ‘Nevengeul’ binnen de IJsselbiënnale, met als overkoepelend thema grenzen. De expo liep van 6 juli tot en met 14 september en werd georganiseerd door Stichting Nieuwe Ruimte en De Zoomerij.
Voor het eerst deed ook de Mauritiuskerk (Mauritiusstraat 47) mee. De nieuwe eigenaar, de Vrije Evangelische Christengemeente (Armeense kerkgemeenschap), wil inwoners van Rheden kennis laten maken met het monumentale kerkgebouw. Binnen zijn enkele functionele aanpassingen gedaan, zoals een kinderopvangruimte achter glas en een toiletruimte in de hal. Het oorspronkelijke orgel is verplaatst naar een andere kerk; de gemeente zoekt een passend orgel voor deze ruimte. Bezoekers werden ontvangen met koffie of thee en konden vragen stellen. De eredienst is elke zondag van 12.00 tot 14.30 uur en trekt meestal 150–200 bezoekers. De naastgelegen school wordt gebruikt voor de opvang van de jongste kinderen. De kerk en pastorie dateren van circa 1956, geïnspireerd op de Delftse School onder architect Johan Sluijmer; de pastorie is nu particulier bewoond.
rheden.nieuws.nl richt zich op berichtgeving op lokaal niveau. Onze bezoekersaantallen blijven stijgen, wat onder andere goed is voor de zichtbaarheid van onze adverteerders. Wil jij je naamsbekendheid vergroten?
Wij denken graag met je mee om de reclame-euro zo optimaal mogelijk te besteden. Door lokaal te adverteren op Rheden Nieuws tegen een concurrerende prijs! Neem contact op met Dolf Verschuren via de telefoon: 06 – 4025 3846 of mail: [email protected].
De nieuwsredactie is te bereiken via [email protected].