Otters in het Apeldoorns kanaal

REGIO - Otters in het Apeldoorns kanaal. Waarschijnlijk zal je de zin twee keer moeten lezen, maar het staat er echt: Otters in het Apeldoorns kanaal. Vorig jaar september 2020 was er een mannelijke otter aangereden op de weg langs het Apeldoorns kanaal.

Jamie Lebbink die zich al jaren inzet als vrijwilliger bij de Zoogdiervereniging en bij Ark natuurontwikkeling kreeg toen een belletje dat het dier was aangereden.

De otter, maar ook de bever, waren vroeger onderdeel van de Nederlandse natuur. Zo werd er in 1925 in Zalk de laatste bever gedood en stief in 1989 de laatste Otter in Nederland. Beide dieren zijn via een herintroductie-programma weer terug in de Nederlandse natuur gebracht. Lebbink monitort beide diersoorten en deelt zijn bevindingen met de zoogdiervereniging en Ark natuurontwikkeling. Dit doet hij niet alleen.

Zo zijn er meerdere mensen in verschillende regio’s die de bever en/of de otter monitoren en hun bevindingen delen. Zo moet je denken aan echte waarnemingen (het zien van otter of bever) maar ook vraatsporen, pootafdrukken en voor de otter zijn spraint, deze wordt verzameld en gaat dan naar Wageningen Environmental Research om zo DNA te achterhalen van de otter.

De aangereden otter aan het Apeldoorns kanaal zet Lebbink weer op scherp en hij besloot op onderzoek te gaan. Gezien er een populatie zit in Doesburg maar ook in Voorst was het aannemelijk dat het waarschijnlijk om een otter ging die aan het zwerven was of wel beter gezegd opzoek is naar een nieuw territorium waar het dier kan leven.

Al gauw waren diverse otter poepjes gevonden: spraints. Een otter communiceert door zijn ontlasting met zijn soortgenoten. Deze spraints legt hij op specifieke plekken zodat het makkelijker is om in contact te komen met andere otters.

Om uit te zoeken of het om een zwervende otter gaat, werd er om de dag op diverse plekken gecontroleerd om zo te bekijken of er sprake was van activiteit. Zo worden er zandplaatjes gemaakt zodat als de otter voorbij komt hij zijn pootafdrukken achter laat. Zo was er nabij Eerbeek ook zo'n plaat gemaakt. Hier stonden afdrukken in van een volwassen otter, maar ook een wat jongere otter.

De afdrukken waren een stuk kleiner, wat verwijst naar een jongere otter. Dit geeft aan dat het niet meer om een zwervende otter gaat maar om otters die een eigen territorium hebben in het Apeldoorns kanaal. Dat is heel mooi nieuws, otters hebben schoon water nodig en genoeg voedsel, het geeft dus aan dat het goed gaat met de waterkwaliteit want anders hadden we zeker geen otters gehad.

Maar aan de andere kant maakt Lebbink zich ook grote zorgen om de otter want de N786, de doorgaande weg langs het Apeldoorns kanaal is geen rustige weg en geeft op sommige plekken teveel risico voor de otters om dood gereden te worden, net zoals de otter die in september 2020 werd dood gereden.

Deze plekken worden ook wel knelpunten genoemd. Deze punten worden nu in kaart gebracht zodat deze bekend gaan worden bij de omliggende gemeentes Rheden, Brummen en Apeldoorn, maar ook naar de provincie Gelderland. De otters zijn in alle drie de gemeenten actief en dan vooral in Dieren, Laag-Soeren, Eerbeek maar ook Loenen. Een otter gebruikt circa 15 tot 40 km oever lengte aan leefgebied.

Onder de bruggen zouden loopplanken gemaakt kunnen worden zodat dieren via deze planken onder de brug kunnen door lopen. Je zou eigenlijk verwachten dat een otter dit zwemmend doet maar een otter verplaatst zich vooral via land en jaagt voor voedsel in het water. Ark natuurontwikkeling heeft al diverse bruggen op bekende plekken ervan voorzien, maar dit is niet het enige.

Zo kan er bijvoorbeeld gebruik gemaakt worden van looptunnels onder de weg maar ook van rasters, zo voorkom je dat een dier oversteekt over de weg en de kans op aanrijdingen verkleind. Lebbink hoopt ook dat er straks goed gekeken wordt naar deze knelpunten zodat het een stuk veiliger wordt voor de otter maar ook andere waterdieren zoals eenden en meerkoeten. Deze liggen met regelmaat doodgereden langs de weg.

Niet alleen voor de dieren meer veiligheid, maar ook voor de bestuurders die over de N786 rijden. Je zal er maar rijden en een van deze dieren schiet de weg op of komt uit het riet vandaan. Dan heb heb je als bestuurder de schrik goed te pakken!