Wespendief wil rust - Uniek onderzoek geeft inzicht in bescherming
GELDERLAND - De provincie Gelderland heeft als eerste provincie een grootschalig en langdurig onderzoek gedaan naar de Wespendief (Pernis apivorus). Dankzij dit onderzoek zijn allerlei onbekende gegevens verzameld over deze roofvogel uit de familie van de sperwerachtigen (Accipitridae) en zijn de omstandigheden waaronder de Wespendief goed gedijt in kaart gebracht. Deze kennis is nodig om de Wespendief, die als belangrijkste voedselbron wespen heeft, te beschermen.
GELDERLAND - De provincie Gelderland heeft als eerste provincie een grootschalig en langdurig onderzoek gedaan naar de Wespendief (Pernis apivorus). Dankzij dit onderzoek zijn allerlei onbekende gegevens verzameld over deze roofvogel uit de familie van de sperwerachtigen (Accipitridae) en zijn de omstandigheden waaronder de Wespendief goed gedijt in kaart gebracht. Deze kennis is nodig om de Wespendief, die als belangrijkste voedselbron wespen heeft, te beschermen.
In het onderzoek is gebruik gemaakt van nieuw ontwikkelde hoge resolutie telematrie en ouderwets speur- en volgwerk. Het onderzoek vond plaats in twee gebieden op de Veluwe en in de buurt van Lochem. Vogels werden uitgerust met variabel ingestelde GPS-dataloggers, waardoor nieuwe inzichten zijn verschaft omtrent gedrag en habitatgebruik. Bekend is nu hoe het activiteitsgebied van een Wespendief eruit ziet en welk bostype Wespendieven gebruiken om te voedsel te vinden. Het is ook duidelijk dat lang niet elk jaar paren tot broeden overgaan. Het moment van aankomst is belangrijk. Voor een goed natuurlijk evenwicht op de Veluwe zouden er ongeveer 150 paren Wespendieven moeten zijn, dat zijn er nu ongeveer 90.
De resultaten van het onderzoek worden meegenomen in het natuurbeheerplan.
De Wespendief heeft als belangrijkste bron van voedsel wespenbroed. Uit opengebroken nesten halen ze de raten die ze ook hun jongen voeren. Daarnaast eten de Wespendieven kikkers en jonge vogels. De Wespendief in een zomervogel die over Europa naar Afrika trekt en is een schaarse broedvogel. Wespendieven hebben in hun leefomgeving liever niet teveel mensen in de buurt. Vanaf begin jaren negentig nam het aantal beduidend af. Van twee derde in de periode 1970-85 naar nog geen twee vijfde nu. De oorzaak hiervoor is nagenoeg onbekend. Wel werden Wespenkoninginnen over de periode 1975-2010 geleidelijk vroeger waargenomen, de warmere voorjaarstemperaturen spelen hierin een rol. De Wespendieven zijn ook vroeger gaan broeden, maar zijn niet met de verschuiving van de wespen meegegaan. Op het moment dat de roofvogels jongen hebben is er niet genoeg voedsel, waardoor jongen sterven.
Uit het onderzoek is verder naar voren gekomen dat de Wespendief het best beschermd kan worden door de dieren en hun leefomgeving met rust te laten. Bospercelen laten zoals deze zijn, en in de buurt van nesten zo min mogelijk rumoer van mensen en huisdieren
De provincie heeft samen met andere overheden en partners het natuurbeheerplan Natura 2000 opgesteld. Hierin worden de plannen beschreven om recreanten, ondernemers en bewoners (als de Wespendief) het plezier en nut, maar ook de bescherming te geven die het wenst.
Het gehele onderzoek is te downloaden via http://www.gelderland.nl/
Foto's: Van Manen W., van Diermen J., van Rijn S. & van Geneijgen P., 2011. Ecologie van de Wespendief Pernis apivorus op de Veluwe in 2008-2010, populatie, broedbiologie, habitatgebruik en voedsel. Natura 2000 rapport, Provincie Gelderland Arnhem NL / stichting Boomtop www.boomtop.org Assen NL
