VELP – Afgelopen zaterdag zijn een aantal vrijwilligers bezig geweest met het plaatsen van een anti Wolvenraster waarna er ruim 30 schapen van de Rhedense Schaapskudde naar een perceel met Kruiprogge ofwel Veluwse Winterrogge aan de rand van Velp zijn gebracht om boer Wilco Nieuwenhuis te helpen bij de teelt van dit historische graangewas.
Het graan dat uiteindelijk geoogst wordt, gaat (de beste en grootste korrels) naar Bakkerij Tom van Otterloo die het gebruikt bij het maken van diverse broodproducten. De rest gaat als veevoer naar de koeien op De Elzenhof, net als het stro dat er vanaf komt.
(Tekst gaat verder onder de foto)
Wat is Veluws Winterrogge
Veluwse Winterrogge is een specifiek type rogge dat voornamelijk wordt verbouwd op de Veluwe. Het is een wintergewas dat gezaaid wordt in de herfst en in de zomer wordt geoogst. Deze roggesoort staat bekend om zijn stevige stengels en lange, smalle bladeren. Het graan zelf is lichtbruin van kleur en heeft een milde, nootachtige smaak. Het wordt vaak gebruikt voor de productie van roggebrood en andere bakproducten.
Het bijzondere aan Veluwse Winterrogge is dat het een oud, streekeigen gewas is dat van oudsher werd verbouwd op de Veluwe. Het gewas is goed aangepast aan de lokale bodem en klimatologische omstandigheden, en wordt ook weer verbouwd door enkele boeren in de regio.
Naast zijn culinaire toepassingen heeft Veluwse Winterrogge ook een ecologische waarde, omdat het gewas goed bestand is tegen droogte en daardoor kan bijdragen aan het verminderen van de waterbehoefte van landbouwgewassen. Het verbouwen van dit graan is nooit echt helemaal verdwenen op de Veluwe, maar de teelt ervan nam wel heel erg af door de opkomst van moderne landbouwmethoden (kunstmest) en het telen van andere gewassen die winstgevender waren.
In de afgelopen jaren is er echter weer meer interesse ontstaan in traditionele, lokale gewassen en voedselproductie, en daarmee ook in Veluwse Winterrogge. Door de hernieuwde belangstelling en initiatieven van boeren, bakkers en andere ondernemers, wordt Veluws Winterrogge weer vaker verbouwd en verwerkt tot producten zoals brood en bier.
Er zijn bijvoorbeeld verschillende projecten gestart om de teelt van Veluwse Winterrogge te bevorderen en de kennis over het gewas te verspreiden. Zo wordt er samengewerkt tussen boeren, molenaars, bakkers en restauranthouders om het gewas opnieuw op de kaart te zetten en te zorgen voor een duurzame lokale voedselketen.
(Tekst gaat verder onder de foto)
Nu als test, het begrazen winterrogge door schapen
Het laten begrazen van jonge Veluwse Winterrogge door schapen kan verschillende voordelen hebben. Ten eerste helpt begrazing bij het tegengaan van onkruidgroei en het bevorderen van een gezonde gewasontwikkeling. Schapen eten namelijk ook het onkruid tussen de rogge op, waardoor er meer ruimte en voedingsstoffen beschikbaar komen voor de roggeplanten om te groeien.
Ten tweede kan begrazing bijdragen aan de biodiversiteit in het gebied. Schapen kunnen bijdragen aan het behoud van bepaalde planten- en diersoorten die inheems zijn op de Veluwe, zoals kruiden en insecten. Door het begrazen van de Veluwse Winterrogge ontstaat er meer variatie in de begroeiing, wat weer aantrekkelijk kan zijn voor verschillende diersoorten.
Ten derde kan het laten begrazen van het graan door schapen een duurzame manier zijn om het gewas te onderhouden. In plaats van het gebruik van machines of pesticiden, wordt het onkruid op natuurlijke wijze bestreden en wordt er gebruik gemaakt van een hernieuwbare, lokale grondstof: gras. Al met al kan het begrazen van jonge Veluwse Winterrogge door schapen dus bijdragen aan een gezonde, duurzame en diverse landbouw en natuur op de Veluwe.
(Tekst gaat verder onder de foto)
Meer scheuten en meer aar- en graankoppen dus meer opbrengst
“Ik heb begrepen dat het vroeger werd gedaan om de rogge beter te laten uitstoelen en een nog sterker en beter graan te kweken, klopt dat?”
Het laten begrazen van jonge Veluwse Winterrogge door schapen was vroeger inderdaad een gangbare praktijk op de Veluwe, en had als doel om de roggeplanten te stimuleren om meer uitstoelende scheuten te produceren.
Uitstoeling is het proces waarbij de roggeplanten zijdelingse scheuten produceren, waardoor er meer aar- en graankoppen ontstaan en uiteindelijk een hogere opbrengst aan graan kan worden verkregen. Het begrazen kan bijdragen aan dit uitstoelingsproces, doordat de planten gestimuleerd worden om te vertakken en nieuwe scheuten te produceren.
Daarnaast kan het begrazen van de jonge planten ook bijdragen aan een sterker en beter graan. Schapen hebben namelijk de neiging om vooral de toppen van het graan af te grazen, waardoor de planten gedwongen worden om meer energie en voedingsstoffen te steken in het versterken van hun stengels en wortels. Dit kan leiden tot een robuustere plantengroei en uiteindelijk tot een sterkere en betere opbrengst aan graan.
(Tekst gaat verder onder de foto)
Bloemen en kruiden
“Net als op diverse andere graanvelden worden ook tussen de Veluwse Winterrogge diverse kruiden en bloemen gezaaid, waarom?”
Tegenwoordig worden er diverse bloemen en kruiden tussen het graan gezaaid om verschillende redenen. Een belangrijke reden is om bij te dragen aan een gezonde, biodiverse omgeving, zowel voor mens als natuur. Door het zaaien van bloemen en kruiden tussen het graan wordt er een gevarieerde leefomgeving gecreëerd voor verschillende planten- en diersoorten, wat kan bijdragen aan een gezonde en duurzame landbouw en natuur.
Een ander voordeel van het zaaien van bloemen en kruiden tussen het graan is dat het kan bijdragen aan een betere bodemkwaliteit. Veel bloemen en kruiden hebben namelijk diepe wortelstelsels die voedingsstoffen en water uit de bodem kunnen halen, waardoor de bodem beter wordt belucht en er meer organische stof wordt toegevoegd. Dit kan weer bijdragen aan een betere groei van het graan en een gezondere bodem.
Daarnaast kunnen bepaalde bloemen en kruiden ook helpen bij het bestrijden van onkruiden en plagen. Sommige bloemen en kruiden scheiden namelijk stoffen af die onkruiden en plagen kunnen afschrikken, terwijl andere bloemen en kruiden juist bepaalde natuurlijke vijanden van plagen aantrekken, zoals bijen en lieveheersbeestjes. Ook kunnen verschillende kruiden en bloemen stikstof in de grond aan zich binden en dragen zo bij de afname van stikstof in het milieu.
Tot slot kunnen de bloemen en kruiden tussen het graan ook bijdragen aan de smaak en kwaliteit van het graan. Sommige bloemen en kruiden kunnen bepaalde aroma’s en smaken afgeven aan het graan, waardoor het graan unieke eigenschappen kan krijgen en interessant kan zijn voor bijvoorbeeld de productie van speciaal brood of bier.
Of de schapen goed hun werk gaan doen en het resultaat gaat opleveren, zal later blijken.
Het nieuws van rheden.nieuws.nl gemakkelijk volgen? Like dan ook onze Facebookpagina, volg ons op Twitter of LinkedIn en Instagram of krijg gratis onze dagelijkse of wekelijkse nieuwsbrief. Adverteren op rheden.nieuws.nl bel dan: Dolf Verschuren voor de prijzen en mogelijkheden 06 – 4025 3846.
