Fusillade Emmapiramide van 13 december 1944 herdacht

VELP/ROZENDAAL “Wat hebben ze gedacht, die acht, toen ze werden opgebracht nabij de Emmapiramide” , leest de heer Frits Koning, voorafgaand aan de herdenking van de fusillade op 13 december 1944. De laatste zin luidt: “Gelaten staan ze in de del, geen uitgestoken hand van god of vaderland. Dan, het bevel, de knal, de val, acht achtereen. Doodstil ....”

Alle aanwezigen luisteren geroerd naar dit indrukwekkende gedicht dat de heer Koning schreef over de vreselijke gebeurtenis die hier 76 jaar geleden plaats vond.

Nadat de voorzitter van Stichting Velp voor Oranje, Gety Hengeveld, heeft verteld wat er op die 13^dedecember is gebeurd, onthullen burgemeester Ester Westeijn van Rozendaal en burgemeester Carol van Eert van Rheden een bordje met daarop de tekst van bovengenoemd gedicht en een QR-code die verwijst naar meer informatie over deze fusillade op de website www.wo2Velp.nl . In hun toespraken wijzen beide burgemeester erop hoe belangrijk het is om deze vreselijke gevolgen van de oorlog steeds weer door te vertellen. En ook over de moed van (jonge) mensen om met gevaar voor eigen leven anderen te willen helpen. In dat verband vertelt burgemeester Carol van Eert over de gevolgen van de huidige oorlog in Oekraïne en de opvang van vluchtelingen uit dat oorlogsgebied. “Ook in onze gemeente”. Vervolgens leggen beide burgemeester bloemen en worden bloemen gelegd namens scouting De Markesteengroep, De Geërfden van Velp, Stichting Velp voor Oranje en het 4 Mei Comité Velp.

Op 13 december 1944 werden nabij de Emmapiramide op de grens van de gemeenten Rozendaal en Rheden, tien onschuldige jongemannen doodgeschoten. Als represaille voor de sabotage door het Nederlandse verzet elders in het land. De Emmapiramide ligt aan het laatste stukje van de Kluizenaarsweg een eindje rechts het bos in.

Geen van de gearresteerde jonge mannen was, voor zover bekend, actief betrokken bij verzetswerk. Sommigen waren ondergedoken om niet in Duitsland te werk gesteld te worden. Toen de geallieerden het Zuiden van Nederland hadden bevrijd, probeerden ze, onafhankelijk van elkaar, de rivieren over te steken om zich aan te sluiten bij de legers van de Canadezen, Engelsen en Amerikanen.

Ze belandden uiteindelijk allemaal in de beruchte gevangenis van de SD, in het gebouw van de Rotterdamsche Bank in Velp tegenover het postkantoor. Toen elders in Nederland burgeraanvallen op Duitse wachtposten waren uitgevoerd gaf Hans Albinn Rauter, de hoogste vertegenwoordiger van de SS in Nederland, opdracht om tien jonge mannen te executeren.

Acht werden op 12 december uit de Velpse gevangenis gehaald en in de ochtend van 13 december bij de Emmapyramide doodgeschoten. Twee werden uit Ede gehaald en later op die dag op dezelfde plaats gefusilleerd. Toen het massagraf na de oorlog werd geopend, bleek uit de ingeslagen schedels en andere verminkingen dat de jongens de nacht voor hun executie zijn gemarteld.

Op 13 december 1997 is door de gemeente Rozendaal een gedenksteen geplaatst met daarop de tien namen. Nabestaanden uit het hele land hebben toen die plechtigheid bijgewoond. Ieder jaar, op 4 mei, legt het gemeentebestuur van Rozendaal bloemen bij dat monument. Op initiatief van Stichting Velp voor Oranje wordt de laatste jaren ook op de dag van de fusillade een eenvoudige plechtigheid gehouden.

van rheden.nieuws.nl gemakkelijk volgen? Like dan ook onze Facebookpagina , volg ons op Twitter of LinkedIn en Instagram of krijg gratis onze dagelijkse of wekelijkse nieuwsbrief . Adverteren op rheden.nieuws.nl

bel dan: Dolf Verschuren voor de prijzen en mogelijkheden 06 – 4025 3846.